เอ็นไซม์โคลีนเอสเตอเรส (Cholinesterase Enzymes)
เอ็นไซม์โคลีนเอสเตอเรสมีหน้าที่ในการทำลายสาร Acetylcholine ซึ่งสารตัวนี้เป็นตัวกลางในการส่งกระแสประสาท (nerve impulses) ของ pregamglionic automatic fibers,
postganglionic parasympathetic fibers และ postganglionic sympathetic fibers
บางชนิด ซึ่งเส้นประสาทเหล่านี้จะส่งกระแสประสาทไปยังหัวใจ
ม่านตา ต่อมน้ำลาย กระเพาะอาหาร ลำไส้เล็ก กระเพาะปัสสาวะ bronchial glands, sweat glands รวมทั้งอวัยวะ
และเนื้อเยื่ออื่นๆ ในร่างกาย นอกจากนั้น acetylcholine ยังทำหน้าที่ของตัวกลางในการส่งกระแสประสาทที่ neuromuscular junction และที่ synapse ต่างๆ ของระบบประสาทส่วนกลาง (CNS)
เมื่อร่างกายได้รับสารที่ออกฤทธิ์ยับยั้งการทำงานของเอ็นไซม์โคลีนเอสเตอเรสแล้ว
ก็จะมีการสะสมของสาร acetylcholine
ขึ้นในร่างกายสาร acetylcholine จะไปกระตุ้น receptors ของตัวมันทั้ง muscarinic และ nicotinic receptors ซึ่งเป็นสาเหตุของอาการ
ทาง over-cholinergic activity คือมีการส่งกระแสประสาทอยู่ตลอดเวลา
ซึ่งจะแบ่งอาการที่เกิดขึ้นตามแหล่งที่สะสมของสาร acetylcholine ได้ดังนี้
อาการทางประสาท
จะเกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน เหงื่อออก แน่นหน้าอก
หรือถ้าอาการรุนแรงขึ้นอาจปวดท้อง ท้องเดิน น้ำลายฟูมปาก น้ำตาและน้ำมูกไหล
ถ่ายอุจจาระและปัสสาวะโดยกลั้นไม่อยู่
หลอดลมมีเสมหะมาก หายใจหอบ หลอดลมตีบ
หน้าเขียวคล้ำ เป็นต้น
อาการทางกล้ามเนื้อ
จะเกิดอาการกระตุกของกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะที่ลิ้น บริเวณหน้าและลำคอ
หรือกระตุกทั่วร่างกาย เกิดอาการอ่อนเพลียและเป็นอัมพาต
อาการทางสมอง
จะเกิดอาการปวดศีรษะมึนงง อาจชักหมดสติได้
โดยทั่วไปในร่างกายของคนจะพบเอ็นไซม์โคลีนเอสเตอเรสนี้
2 ประเภทด้วยกันคือ
1.
True-cholinesterase enzymes เป็นเอ็นไซม์ที่มีความเฉพาะเจาะจงในการสลายสาร
acetylcholine มาก สามารถพบได้ในเซลเม็ดเลือดแดง เซลประสาท และ neuromuscular junctions เอ็นไซม์นี้ถูกสร้างขึ้นมาพร้อมๆ กับการสร้างเม็ดเลือดแดง
2.
Pseudocholinesterase enzymes เป็นเอ็นไซม์ที่ถูกสร้างขึ้นโดยเซลตับ
จะพบตามบริเวณ peripheral nervous systems,
plasma ตับและในอวัยวะอื่นๆ มีความเฉพาะเจาะจงในการสลายสาร acetylcholine น้อยกว่า truecholinesterase enzyme
(บทความโดย ศิรินุช ชีวันพิศาลนุกูล ฝ่ายเภสัชเคมีภัณฑ์ องค์การเภสัชกรรม 16 กันยายน 2553 เรียบเรียงจาก : ดร. สุจินต์ โตวิวิชญ์ ฝ่ายการตลาด องค์การเภสัชกรรม ; วารสารองค์การเภสัชกรรม ปีที่20 ฉบับที่ 3 ก.ค.- ก.ย.37 หน้า 36 – 44 )
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น